Elementy teorii pływania

Spis treści

Wprowadzenie 7
Historia pływania, piłki wodnej, skoków do wody i pływania synchronicznego (Bogdan Czabański, Bogdan Pawełko) 9
1. Rozwój pływania od starożytności do XIX wieku 9
2. Początek i rozwój pływania sportowego 14
3. Historia techniki pływania 17
4. Rozwój piłki wodnej na świecie i w Polsce 20
5. Historia sportowych skoków do wody 22
6. Rozwój pływania synchronicznego 23
Człowiek w środowisku wodnym (Mirosław Fiłon, Tadeusz Niebudek) 24
1. Fizyczne właściwości środowiska wodnego 25
1.1. Ciśnienie 25
1.2. Gęstość i ciężar właściwy 26
1.3. Przewodnictwo cieplne 27
2. Właściwości chemiczne wody 27
3. Pływalność ciała człowieka 28
3.1. Pływanie ciał 28
3.2. Definicja pływalności 30
3.3. Metody określania pływalności ciała człowieka 31
3.4. Ocena pływalności ciała człowieka prostymi metodami 35
4. Pływanie statyczne 37
4.1. Stateczność ciała człowieka w wodzie 37
4.2. Proste metody oceny stateczności oraz sposoby zachowania równowagi stałej pływaka 40
5. Pływanie dynamiczne - ruchy ciała w wodzie 42
5.1. Opór wody 43
5.2. Zależność oporu wody od przekroju czołowego ciała 43
5.3. Zależność oporu wody od prędkości pływania 44
5.4. Zależność oporu wody od kształtu i rodzaju powierzchni ciała 45
5.5. Dynamiczna siła parcia i jej elementy 46
5.6. Siły wprowadzające ciało w ruch postępowy 49
6. Wybrane zagadnienia wpływu środowiska wodnego na funkcjonowanie organizmu człowieka 51
Technika pływania (Bogdan Czabański, Krystyna Antoniak-Lewandowska) 54
1. Ogólna charakterystyka techniki pływania 54
2. Standardowa technika pływania 55
2.1. Charakterystyka standardowej techniki pływania 57
3. Sportowa technika pływania 76
3.1. Styl klasyczny 78
3.2. Delfin 82
3.3. Kraul 84
3.4. Kraul na grzbiecie 87
4. Starty 89
4.1. Start z wody 95
5. Nawroty 97
5.1. Nawroty w stylu motylkowym i klasycznym 98
5.2. Nawrót w stylu dowolnym 100
5.3. Nawrót w stylu grzbietowym 100
5.4. Nawroty w stylu zmiennym 102
5.4.1. Nawrót z delfina do kraula na grzbiecie 102
5.4.2. Nawrót z kraula na grzbiecie do stylu klasycznego 103
5.4.3. Nawrót ze stylu klasycznego do kraula 105
6. Metody oceny techniki pływania 105
Uczenie się i nauczanie pływania (Bogdan Czabański, Wojciech Wiesner, Krystyna Zatoń) 111
1. Etapy zdobywania kompetencji pływackich 112
2. Uczenie się i nauczanie 113
3. Uwagi ogólne o procesie nauczania pływania 115
3.1. Międzyosobnicze zróżnicowanie w grupie uczących się pływać 115
3.2. Współzawodnictwo i współdziałanie w grupie 117
3.3. Aktywna postawa nauczyciela w czasie lekcji 118
4. Pierwsze lekcje pływania 120
4.1. Cele i zadania uczenia się i nauczania pływania w szkole 120
4.2. Przygotowanie do rozpoczęcia nauczania pływania 124
4.3. Pierwsza przeszkoda w nauczaniu pływania - lęk przed wodą 125
4.4. Uczenie się leżenia na wodzie 130
4.5. Przyzwyczajanie do specyficznego oddychania w czasie pływania 133
4.6. Orientacja pod wodą 135
4.7. Skoki do wody 136
5. Elementarna technika pływania 139
6. Metody nauczania pływania 144
6.1. Metody nauczania oparte na słowie 145
6.2. Metody nauczania oparte na pokazie 149
6.3. Metody nauczania oparte na działaniu praktycznym uczniów 158
6.4. Zabawa jako metoda nauczania techniki pływania 162
6.5. Metody nauczania częściami i w całości 163
6.6. Programowane nauczanie pływania 167
6.7. Współdziałanie metod nauczania czynności pływackich 173
7. Informacja zwrotna w nauczaniu pływania 175
8. Technologia nauczania pływania 177
9. Problemy ideomotoryki w nauczaniu czynności pływackich 180
Podstawowy etap treningu pływackiego (Mirosław Fiłon) ]82
1. Przygotowanie fizyczne, techniczne i taktyczne 183
2. Nabór i selekcja w podstawowym etapie treningu pływackiego 185
3. Metody treningowe 189
4. Wskazówki metodyczne do prowadzenia treningu pływackiego na etapie podstawowym 190
5. Trening podstawowy w warunkach szkolnych i jego planowanie 191
5.1. Trening w warunkach szkolnych 191
5.2. Planowanie treningu 195
Organizacja sportu szkolnego i współzawodnictwo w pływaniu sportowym (Mirosław Fiłon) 197
1. System sportu młodzieżowego w pływaniu 197
2. Zawody pływackie 199
2.1. Komunikat (zaproszenie) o zawodach i regulamin 199
2.2. Zawody 200
Piłka wodna, sportowe skoki do wody, pływanie synchroniczne, nurkowanie swobodne (Bogdan Pawełko, Tadeusz Niebudek) 202
1. Piłka wodna 202
1.1. Wyciąg z przepisów gry w piłkę wodną (obowiązujących od 1996 r.) 202
1.2. Technika pływania w czasie gry w piłkę wodną 204
1.3. Technika opanowania piłki 211
1.4. Ogólna charakterystyka taktyki gry w piłkę wodną 217
1.5. Zastosowanie elementów techniki gry w piłkę wodną w doskonaleniu ogólnej sprawności pływackiej i ratowniczej 218
1.6. Zabawy i gry z piłką w wodzie 219
2. Sportowe skoki do wody 221
3. Pływanie synchroniczne 224
3.1. Wyciąg z przepisów sędziowania 224
4. Nurkowanie swobodne i sporty wodne 226
4.1. Nurkowanie swobodne 226
4.1.1. Wyposażenie płetwonurka 227
4.1.2. Technika pływania płetwonurka 230
4.2. Sporty podwodne 234
4.2.1. Zawody w pływaniu w płetwach i w pływaniu podwodnym (tzw. próby szybkości w sportach podwodnych) 235
Pływanie zdrowotne i kompensacyjno-korekcyjne (Bogdan Czabański, Mirosław Fiłon, Krystyna Piwowarczyk) 237
1. Pływanie zdrowotne 237
1.2. Zasady pływania zdrowotnego 239
2. Pływanie kompensacyjno-korekcyjne 240
Ratownictwo wodne (Mirosław Fiłon) 249
1. Rozwój ratownictwa wodnego 249
2. Organizacja i założenia ratownictwa wodnego w Polsce 251
3. Przyczyny utonięć 253
4. Sposoby ratowania 255
4.1. Holowanie tonącego i zmęczonego 260
5. Organizacja pracy i bezpieczeństwo na pływalniach i kąpieliskach 263
5.1. Budowa i wyposażenie kąpieliska oraz obowiązki ratownika 264
6. Zabiegi ożywiające (resuscytacja) 269
6.1. Sztuczne oddychanie 271
6.2. Pośredni masaż serca 272
Piśmiennictwo 275